Σπονδυλική στήλη

Ο όρος αυχενική μυελοπάθεια χρησιμοποιείται για να ορίσει την βλάβη του νωτιαίου μυελού στην περιοχή του αυχένα. Πρόκειται για εκφυλιστική νόσο και συμβαίνει συχνότερα σε ηλικίες άνω των 50 ετών. Είναι στην ουσία το αποτέλεσμα της στένωσης του σπονδυλικού σωλήνα στην περιοχή του αυχένα λόγω εκφυλισμού, η οποία διαταράσσει την ομαλή αιμάτωσή του προκαλώντας βλάβη στο νωτιαίο μυελό.

Τα αίτια της αυχενικής μυελοπάθειας

Τα αίτια που προκαλούν τη συγκεκριμένη βλάβη στο νωτιαίο μυελό περιλαμβάνουν:

• Εκφυλισμό λόγω ηλικίας
• Παθολογία σε κάποιο σημείο του αυχένα
• Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
• Υπάρξη όγκου
• Κύφωση του αυχένα και λοιπές παραμορφώσεις της περιοχής
• Κάκωση στον αυχένα
• Ρευματοειδής αρθρίτιδα
• Άλλες διαταραχές που επηρεάζουν την περιοχή του αυχένα.

Τα συμπτώματα της αυχενικής μυελοπάθειας

Η αυχενική μυελοπάθεια συνήθως συνοδεύεται από συμπτώματα όπως:

• Πόνος
• Δυσκαμψία του αυχένα
• Αδυναμία και μούδιασμα στα χέρια, σε σημείο που η εκτέλεση λεπτών κινήσεων γίνεται δύσκολη
• Δυσκολία στη βάδιση και γενικότερα στην κίνηση
• Διαταραχές στην ούρηση ή/και την αφόδευση
• Διαταραχές στη σεξουαλική λειτουργία.

Η διάγνωση και η θεραπεία της αυχενικής μυελοπάθειας

Για τη διάγνωση της αυχενικής μυελοπάθειας απαιτείται μαγνητική τομογραφία στην αυχενική μοίρα της σπονδυλικής στήλης. Κατόπιν των αποτελεσμάτων και της ασφαλούς διάγνωσης ο θεράπων ιατρός καθορίζει τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης. Η θεραπεία της αυχενικής μυελοπάθειας είναι εφικτή με χειρουργική επέμβαση, στη διάρκεια της οποίας γίνεται αποσυμπίεση του νωτιαίου μυελού είτε με πρόσθια είτε με οπίσθια προσπέλαση. Η τεχνική καθορίζεται από τη φύση των συμπτωμάτων.

Επικουρικά και συνήθως μετά τη χειρουργική επέμβαση, οι ασθενείς ακολουθούν πρόγραμμα φυσικοθεραπείας για την πλήρη αποκατάσταση κυρίως των κινητικών προβλημάτων.

Ο όρος δισκεκτομή αναφέρεται στην επέμβαση εκείνη στην σπονδυλική στήλη (στην αυχενική, θωρακική ή οσφυϊκή μοίρα) κατά την οποία πραγματοποιείται εκτομή του δίσκου προκειμένου να θεραπευτεί η κήλη. Η διαδερμική δισκεκτομή αποτελεί τη νεότερη εξέλιξη της θεραπευτικής αυτής μεθόδου, με εξαιρετικά αποτελέσματα και ελάχιστη ταλαιπωρία για τους ασθενείς.

Διαδερμική δισκεκτομή: η διαδικασία

Η επέμβαση πραγματοποιείται με μέθη και τοπική αναισθησία. Μέσω μιας μικρής οπής (συνήθως 1-2 εκατοστών) εισέρχεται το μικροσκόπιο το οποίο φέρει κάμερα η οποία μεταφέρει την εικόνα και τα δεδομένα σε οθόνη στον θεράποντα ιατρό. Ο γιατρός καθοδηγεί ακτινοσκοπικά το ενδοσκόπιο και αφαιρεί το τμήμα του δίσκου ελέγχοντας παράλληλα την ακεραιότητα της νευρικής ρίζας. Η επέμβαση διαρκεί περίπου μια ώρα ενώ ο ασθενής μπορεί να πάρει εξιτήριο την ίδια ημέρα.

Διαδερμική δισκεκτομή: πότε εφαρμόζεται

Η διαδερμική δισκεκτομή είναι ιδανική θεραπευτική μέθοδος για πολλές παθήσεις. Οι πιο συνηθισμένες από αυτές είναι:

• Κήλη μεσοσπονδύλιου δίσκου
• Κήλη στην άνω οσφυϊκή ή θωρακική μοίρα της σπονδυλικής στήλης
• Σπονδυλική στένωση

Διαδερμική δισκεκτομή: τα πλεονεκτήματα

Η διαδερμική δισκεκτομή είναι μια σύγχρονη τεχνική που προτιμάται ευρέως λόγω των πολλών πλεονεκτημάτων που συγκεντρώνει. Μερικά από αυτά τα πλεονεκτήματα περιλαμβάνουν:

• Μικρό τραύμα
• Μικρή διάρκεια επέμβασης
• Ελάχιστος πόνος
• Ακριβής προσέγγιση
• Ελάχιστη απώλεια αίματος
• Άμεση κινητοποίηση του ασθενούς
• Ελάχιστος κίνδυνος επιπλοκών
• Δεν απαιτείται παραμονή στο νοσοκομείο
• Ταχεία αποκατάσταση και σύντομη επιστροφή στις καθημερινές δραστηριότητες.

Μετά την επέμβαση και για περίπου 6 εβδομάδες συστήνεται η αποφυγή της άρσης βάρους και της   στροφής του κορμού ενώ οι ασθενείς επιστρέφουν σχεδόν άμεσα στις καθημερινές τους δραστηριότητες.

Η δισκοπλαστική, ή αλλιώς δισκοπλαστική με gel (discogel) αποτελεί την πλέον σύγχρονη τεχνική η οποία εφαρμόζεται για την αντιμετώπιση βλαβών στη σπονδυλική στήλη που προκύπτουν εξαιτίας του εκφυλισμού που παρουσιάζει ο μεσοσπονδύλιος δίσκος. Ο μεσοσπονδύλιος δίσκος είναι ένας από τους δίσκους της σπονδυλικής στήλης και – μεταξύ άλλων – είναι υπεύθυνος για την απορρόφηση των κραδασμών και τη σταθεροποίηση των σπονδύλων. Αποτελείται από τον ινώδη δακτύλιο και τον πηκτοειδή πυρήνα. Ο εκφυλισμός του δίσκου προκύπτει όταν ο ινώδης δακτύλιος παρουσιάσει ρωγμές οι οποίες μπορεί να έχουν ως αποτέλεσμα τη δημιουργία κήλης στην περιοχή.

Ο εκφυλισμός του δίσκου και η δημιουργία κήλης έχουν ως αποτέλεσμα την εμφάνιση πόνου στη μέση, τον αυχένα, στα χέρια ή στα πόδια, γι αυτό και η θεραπεία είναι απαραίτητη προκειμένου να αντιμετωπιστούν τα ενοχλητικά συμπτώματα.

Δισκοπλαστική: πώς γίνεται

Η δισκοπλαστική με την χρήση ενδοδισκικού gel είναι μια ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, η οποία μπορεί να αντιμετωπίσει τον πόνο και τα λοιπά συμπτώματα που συνοδεύουν την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου. Η διαδικασία διαρκεί 15- 30 λεπτά και στη διάρκειά της ο γιατρός με ακτινοσκοπικό μηχάνημα τοποθετεί μια βελόνα στον μεσοσπονδύλιο δίσκο στο σημείο της κήλης και μέσω αυτής της βελόνας εγχύεται το gel. Εφαρμόζεται τοπική αναισθησία ενώ ο ασθενής εξέρχεται του νοσοκομείου μετά από λίγες ώρες. Σε λίγες ημέρες μάλιστα είναι σε θέση να επιστρέψει πλήρως στις καθημερινές δραστηριότητές του.

Σε ποιες περιπτώσεις εφαρμόζεται

Η δισκοπλαστική ενδείκνυται σε περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάρχει εκφυλισμός του δίσκου του αυχένα, της πλάτης ή της μέσης ο οποίος μπορεί να προκαλεί πόνο στον αυχένα, το χέρι, το πόδι, τη μέση, την πλάτη ή τα πλευρά, ή όπου υπάρχει η πιθανότητα πρόκλησης παράλυσης. Αντιθέτως, η δισκοπλαστική δεν μπορεί να εφαρμοστεί σε περιστατικά ασθενών με σπασμένο δίσκο, με φλεγμονές ή άλλες ανάλογες παθήσεις.

Τα αποτελέσματα της δισκοπλαστικής είναι άμεσα ορατά και ολοκληρώνονται διαρκώς για ένα διάστημα περίπου 1,5 μήνα. Η διαδικασία συγκεντρώνει μικρή εώς μηδενική πιθανότητα επιπλοκών ενώ αποτρέπει από την ανάγκη μελλοντικής χειρουργικής επέμβασης.

Ο αυχένας είναι εκείνος που στηρίζει το κεφάλι αλλά και ένα από τα πιο σημαντικά σημεία του σώματος καθώς εκεί συναντιούνται αγγεία, νεύρα και ιστοί προκειμένου η πληροφορία που στέλνει ο εγκέφαλος για οποιαδήποτε λειτουργία να μεταφερθεί στο κατάλληλο όργανο και να «μεταφραστεί» σε πράξη. Ο αυχένας είναι «κατασκευασμένος» με τέτοιο τρόπο ώστε να διατηρεί μια καμπυλότητα για να μπορεί να εκτελεί κινήσεις προς κάθε κατεύθυνση. Όταν αυτή η καμπυλότητα απουσιάζει ή δεν βρίσκεται στον φυσιολογικό βαθμό τότε γίνεται λόγος για ευθειασμό  αυχένα. Τι είναι όμως  ο ευθειασμός αυχένα, πώς επηρεάζει την καθημερινότητα και από τι προκαλείται;

Οι αιτίες που προκαλούν ευθειασμό αυχένα

Ο ευθειασμός αυχένα μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων όπως:

• Κληρονομικότητα
• Μυϊκά αίτια
• Κακή στάση σώματος πχ κατά την εργασία, την ξεκούραση, την άρση βάρους, τον ύπνο κ.α.
• Κακός ύπνος
• Στρες
• Τραυματισμός πχ από τροχαίο ατύχημα.

Τα συμπτώματα που εμφανίζει ο ευθειασμός αυχένα

Ο ευθειασμός από πολλούς θεωρείται ότι ευθύνεται για τον πόνο, τα «πιασίματα» και τα υπόλοιπα συμπτώματα που κάνουν την εμφάνισή τους στην περιοχή του αυχένα. Θεωρείται ότι αποτελεί μια παθολογική κατάσταση η οποία ευθύνεται για πολλά από τα προβλήματα στον αυχένα. Στην πραγματικότητα όμως ο ευθειασμός αυχένα είναι μια φυσιολογική κατάσταση η οποία δεν ενέχει κινδύνους για την υγεία των ατόμων. Τα άτομα με ευθειασμό απλά έτυχε να έχουν αυτή τη μορφή αυχένα όπως έτυχε να έχουν οποιοδήποτε άλλο χαρακτηριστικό τους. Η επιβάρυνση όμως που δέχεται ο αυχένας λόγω του ευθειασμού είναι μεγαλύτερη από αυτή που δέχεται ένας αυχένας με φυσιολογική καμπυλότητα και αυτό αποτελεί εν δυνάμει πάθηση που μπορεί να προκαλέσει συμπτώματα.

Ποια συμπτώματα μπορεί να εμφανιστούν λόγω της επιβάρυνσης του αυχένα;

• Πόνος
• «πιασίματα»
• Ίλιγγος
• Ζαλάδες
• Πονοκέφαλος
• Δυσκαμψία του αυχένα
• Θολούρα στα μάτια
• Αδυναμία συγκέντρωσης
• Δισκοπάθεια
• Τενοντοπάθεια στους ώμους
• Αντανακλαστικός πόνος σε σημεία όπως τα χέρια, τα δάχτυλα κ.α.
• Αναπνευστική δυσλειτουργία

Η αντιμετώπιση των συμπτωμάτων

Όταν υπάρχουν συμπτώματα η άμεση επίσκεψη στους ειδικούς είναι καίριας σημασίας για την καλύτερη αντιμετώπισή τους. Τα συμπτώματα μπορούν να αντιμετωπιστούν ή και να προληφθούν με:

• Ασκήσεις ορθοσωμίας – επανεκπαίδευση για τη σωστή στάση σώματος
• Ενίσχυση των μυών του αυχένα αλλά και της σπονδυλικής στήλης
• Πρόγραμμα Φυσικοθεραπείας
• Dry needling
• Kinesio taping
• Κρουστικά κύματα
• Clinical pilates.

Ο ευθειασμός αυχένα μπορεί να μην απασχολήσει ποτέ το άτομο το οποίο παρουσιάζει αυτή την έλλειψη καμπυλότητας, ενδέχεται όμως λόγω της επιπλέον επιβάρυνσης που δέχεται από την απουσία της καμπυλότητας, να εμφανίσει συμπτώματα που δυσκολεύουν σημαντικά την ποιότητα ζωής και καθημερινότητας των ατόμων. Γι’ αυτό η άμεση συμβολή των ειδικών είναι σημαντική τόσο για την αντιμετώπιση όσο και για την πρόληψη των συμπτωμάτων.

Δισκοπάθεια είναι η νόσος που σχετίζεται με την εκφύλιση του μεσοσπονδύλιου δίσκου η οποία προκαλεί ποικίλα προβλήματα στους ασθενείς. Αποτελεί μια από τις πιο κοινές παθήσεις της σπονδυλικής στήλης  που επηρεάζει τόσο τη μέση όσο και τον αυχένα και εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα ηλικίας 25-45 ετών και περισσότερο στους άνδρες συγκριτικά με τις γυναίκες ασθενείς.  Με το πέρασμα των χρόνων οι δίσκοι φθείρονται και η γέλη που υπάρχει ανάμεσα στους δίσκους μειώνεται με αποτέλεσμα να εμφανίζονται κήλες. Οι κήλες ερεθίζουν τα νεύρα και έτσι οι δίσκοι υφίστανται εκφύλιση, δηλαδή δισκοπάθεια.

Οι αιτίες εμφάνισης της δισκοπάθειας

Η δισκοπάθεια μπορεί να είναι αποτέλεσμα διαφόρων παραγόντων. Εκείνοι που έχουν αποδειχθεί περισσότερο επιβαρυντικοί για την εμφάνιση της νόσου είναι:

• Κακή στάση σώματος
• Λανθασμένη άρση βαρών
• Καθιστική ζωή
• Έλλειψη σωματικής άσκησης – αδύναμο μυϊκό σύστημα
• Πολύ έντονη προπόνηση ή σωματική δραστηριότητα
• Παχυσαρκία ή αυξημένο σωματικό βάρος
• Κληρονομικότητα
• Διάφοροι τραυματισμοί
• Ατυχήματα
• Χρόνια άρση βαρών πχ λόγω φύσης επαγγέλματος

Τα συμπτώματα της δισκοπάθειας

Τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα που αναφέρουν ασθενείς με δισκοπάθεια είναι:

• Πόνος στη μέση και τον αυχένα
• Δυσκαμψία και μειωμένη κίνηση στη μέση και τον αυχένα
• Πόνος στα πόδια, τους μηρούς που εκτείνεται έως και τη μέση
• Μούδιασμα – μυρμήγκιασμα δάχτυλα και κνήμες σε συνδυασμό με πόνο στις περιοχές αυτές
• Πόνο σε ένα από τα δύο πόδια
• Αδυναμία σε χέρια και πόδια

Ο πόνος που αντιμετωπίζει ο ασθενής με δισκοπάθεια μπορεί επίσης να επιδεινώνεται με τον βήχα, το σκύψιμο, το φτέρνισμα, την οδήγηση ή κάποια άλλη δραστηριότητα.

Οι τρόποι αντιμετώπισης της δισκοπάθειας

Μετά τη διάγνωση της δισκοπάθειας με λήψη ιατρικού ιστορικού, κλινική εξέταση και μαγνητική τομογραφία ο γιατρός θα αποφασίσει τον ενδεδειγμένο τρόπο αντιμετώπισης ανάλογα με τις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του κάθε ασθενή. Σε ένα γενικότερο πλαίσιο η δισκοπάθεια μπορεί να αντιμετωπιστεί με:

• Ξεκούραση
• Αποφυγή των δραστηριοτήτων και των κινήσεων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα
• Χρήση θερμαντικής κρέμας
• Φαρμακευτική αγωγή με αντιφλεγμονώδη
• Πρόγραμμα φυσικοθεραπειών
• Ιατρικός βελονισμός
• Μεσοθεραπεία
• Ασκήσεις Mckenzie
• Χειρουργική επέμβαση όταν αποτυγχάνουν οι συντηρητικές μέθοδοι, σε περιπτώσεις υποτροπιασμού και σε σοβαρές περιπτώσεις (όταν πχ ο πόνος δυσχεραίνει την κίνηση και επεκτείνεται στα άνω ή/και στα κάτω άκρα. Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να λάβει τη μορφή μικροδισκεκτομής, ενδοδισκικού τζελ, MIS TLIF κ.α

O έλεγχος του βάρους, η τακτική σωματική άσκηση και η σωστή τεχνική στην άρση βάρους είναι παράγοντες που μπορούν να αποδειχθούν πολύτιμοι σύμμαχοι στην πρόληψη νόσων όπως η δισκοπάθεια. Σε περίπτωση όμως εμφάνισης των συμπτωμάτων η άμεση επίσκεψη στους ειδικούς είναι επιβεβλημένη προκειμένου ο ασθενείς να λάβουν τη θεραπεία εγκαίρως και πριν την επιδείνωση της πάθησης.

Ως επικονδυλίτιδα ορίζεται η πάθηση εκείνη του αγκώνα που χαρακτηρίζεται από επώδυνα συμπτώματα λόγω επαναλαμβανόμενων κινήσεων ή επαναλαμβανόμενης άρσης βάρους. Όταν οι τένοντες που υπάρχουν στο χέρι τρίβονται στους επικόνδυλους (είτε τον έσω είτε τον έξω επικόνδυλο) προκαλείται φλεγμονή η οποία προκαλεί πόνο και γενικότερη δυσκολία στους πάσχοντες. Η πάθηση εμφανίζεται συχνότερα σε επαγγελματίες που χρησιμοποιούν κατά κόρον τα χέρια τους στην εργασία τους, όπως πχ υδραυλικοί, κρεοπώλες, μάγειρες, γραμματείς κ.α., ή σε αθλητές του τένις, της κολύμβησης, του γκολφ και άλλων αθλημάτων που περιλαμβάνουν υπέρχρηση της περιοχής. Η επικονδυλύτιδα στατιστικά εμφανίζεται περισσότερο στις γυναίκες σε σχέση με τους άνδρες και σε ηλικίες κυρίως 30-50 ετών, χωρίς να αποκλείονται άλλες ηλικιακές ομάδες. Η επικονδυλίτιδα αγκώνα διακρίνεται σε έσω όταν η τενοντίτιδα καταλήγει στην εσωτερική πλευρά του αγκώνα και έξω όταν αφορά την εξωτερική πλευρά.

Τα αίτια που προκαλούν την επικονδυλίτιδα

Τόσο η έσω όσο και η έξω επικονδυλίτιδα μπορούν να προκληθούν από ποικίλες αιτίες, μεταξύ των οποίων περιλαμβάνονται:

• Η ηλικία, καθώς η πάθηση εμφανίζεται κυρίως αλλά όχι αποκλειστικά σε άτομα ηλικίας 30-50 ετών
• Η έντονη δραστηριότητα που οδηγεί σε υπέρχρηση
• Η κούραση λόγω την έντονης και συνεχούς καταπόνησης
• Ο ακατάλληλος (αθλητικός) εξοπλισμός που μπορεί να οδηγήσει σε τραυματισμό ή μη ενδεδειγμένη χρήση.

Τα συμπτώματα της επικονδυλίτιδας

Τα συμπτώματα που εμφανίζει η επικονδυλίτιδα αγκώνα χαρακτηρίζονται από τη συνήθως σταδιακή εμφάνισή τους. Επίσης έχουν την ιδιότητα να επιδεινώνονται όσο το χέρι συνεχίζει να χρησιμοποιείται. Τα συμπτώματα που αναφέρονται πιο συχνά από πάσχοντες από έσω επικονδυλίτιδα είναι:

• Πόνος στον αγκώνα ο οποίος με τη χρήση μπορεί να επεκταθεί και έως τον καρπό
• Πόνος στο χέρι στην προσπάθεια του ασθενή να πιάσει ένα αντικείμενο
• Αδυναμία λαβής και άρσης αντικειμένων

Σε ότι αφορά τα συμπτώματα της έξω επικονδυλίτιδας, αυτά περιλαμβάνουν:

• Μούδιασμα στα δάχτυλα του χεριού
• Δυσκαμψία της περιοχής.

Οι τρόποι αντιμετώπισης της επικονδυλίτιδας

Μετά τα αποτελέσματα της κλινικής εξέτασης και ενδεχόμενα της μαγνητικής τομογραφίας, ο θεράπων ιατρός αποφασίζει τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης. Οι τρόποι αντιμετώπισης της επικονδυλίτιδας περιλαμβάνουν:

• Ανάπαυση
• Αποχή από δραστηριότητες που επιδεινώνουν τα συμπτώματα
• Φαρμακευτική αγωγή
• Παγοθεραπεία
• Πρόγραμμα φυσικοθεραπείας
• Χρήση ειδικού νάρθηκα
• Σωστή τεχνική
• Χρήση κατάλληλου εξοπλισμού
• Εγχύσεις PRP
• Ενέσιμα στεροειδή
• Θεραπεία με υπερήχους
• Χειρουργική επέμβαση, σε σοβαρές περιπτώσεις ή όταν αποτυγχάνουν οι συντηρητικές μέθοδοι. Η διαδικασία είναι ελάχιστα επεμβατική, ο ασθενής δεν παραμένει στην κλινική για νοσηλεία. Ο χρόνος αποκατάστασης είναι σύντομος και ο ασθενής επανέρχεται πλήρως στις δραστηριότητές του.

Η επικονδυλίτιδα μπορεί σε μεγάλο ποσοστό να προληφθεί. Τα σημεία – κλειδιά για την πρόληψή της αφορούν τόσο την εκμάθηση της σωστής τεχνικής όσο και τη μέριμνα του εξοπλισμού ώστε να είναι ο κατάλληλος σε κάθε δεδομένη περίσταση.