Τένοντες

Η τενοντίτιδα ώμου, αλλιώς γνωστή και ως τενοντοπάθεια υπερακανθίου, είναι η πάθηση που οφείλεται σε φλεγμονή των τενόντων και προκαλεί πόνο και λοιπά συμπτώματα στην περιοχή. Πρόκειται για μια από τις πιο κοινές παθήσεις στον ώμο και για τη συχνότερη αιτία πόνου στην συγκεκριμένη περιοχή. Η πάθηση εμφανίζεται συχνότερα – αλλά όχι αποκλειστικά – σε αθλητές που εκτελούν συχνά κινήσεις του χεριού πάνω από το επίπεδο του ώμου, όπως οι κολυμβητές ή οι τενίστες. Η πάθηση εξελίσσεται προοδευτικά όταν ο τένοντας δέχεται συχνά περισσότερη πίεση από εκείνη που μπορεί να αντέξει.

Τα αίτια της τενοντίτιδας ώμου

Οι πιο συχνές αιτίες που προκαλούν τενοντίτιδα ώμου είναι:

• Υπερβολική και συνεχόμενη καταπόνηση του ώμου – υπέρχρηση
• Επαναλαμβανόμενοι μικροτραυματισμοί
• Έντονη και επαναλαμβανόμενη αθλητική δραστηριότητα
• Κακή τεχνική στον αγώνα ή την προπόνηση
• Ανατομικοί λόγοι (κακή κατασκευή του ώμου)
• Λανθασμένη στάση σώματος
• Ηλικία (άτομα άνω των 40 ετών είναι πιο επιρρεπή στην πάθηση)
• Προηγούμενοι τραυματισμοί στον ώμο
• Υπερθυρεοειδισμός, υποθυρεοειδισμός
• Διάφοροι τύποι αρθρίτιδας.

Τα συμπτώματα της τενοντίτιδας ώμου

Τα συμπτώματα που συνοδεύουν την τενοντίτιδα ώμου περιλαμβάνουν:

• Πόνο στον ώμο, ο οποίος μπορεί να επιδεινώνεται ακόμα και σε κατάσταση ανάπαυσης ή να είναι και νυχτερινός σηκώνοντας τον ασθενής από τον ύπνο του
• Οίδημα κοντά στην άρθρωση
• Δυσκαμψία
• Μειωμένη ικανότητα κίνησης
• Αδυναμία άρσης του χεριού πάνω από το επίπεδο του ώμου
• Αδυναμία του άνω άκρου
• Αίσθηση κριγμού.

Η διάγνωση και η αντιμετώπιση της τενοντίτιδας ώμου

Για να μπορέσει ο γιατρός να καθορίσει την καταλληλότερη θεραπεία, είναι αναγκαία η ασφαλής διάγνωση της πάθησης. Για τη διάγνωση είναι απαραίτητη η λήψη πλήρους ιατρικού ιστορικού αλλά και η κλινική εξέταση ενώ επιβεβαιώνεται με τη λήψη ακτινογραφιών, μαγνητικής τομογραφίας αλλά και υπερηχογράφημα.

Η θεραπεία της τενοντίτιδας ώμου μπορεί να είναι είτε συντηρητική είτε και χειρουργική. Οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης περιλαμβάνουν:

• Κατάλληλη φαρμακευτική αγωγή
• Αποφυγή κινήσεων που παράγουν πόνο στον ώμο
• Θεραπεία με κρουστικά κύματα (Shockwave)
• Υπερηχογραφικά κατευθυνόμενες θεραπευτικές εγχύσεις ( PRP, προλοθεραπεια,κολλαγόνο, στεροειδή)
• Πρόγραμμα φυσικοθεραπείας με μαγνητικό διεγέρτη και tecar
• Ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης

Σε σοβαρά περιστατικά ή σε περιστατικά κατά τα οποία οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης αδυνατούν να θεραπεύσουν την πάθηση, η λύση είναι η χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση γίνεται με τη μέθοδο της αρθροσκόπησης. Η συγκεκριμένη τεχνική είναι ελάχιστα επεμβατική ενώ παράγει εξαιρετικά αποτελέσματα και ταχεία αποκατάσταση για τους ασθενείς.

Ως τενοντοπάθεια αχιλλείου ορίζεται η φλεγμονή και η εκφύλιση του αχίλλειου τένοντα. Πρόκειται για μια από τις πιο συχνές παθήσεις της συγκεκριμένης περιοχής, ειδικά σε αθλητές και ιδιαίτερα δρομείς (ερασιτέχνες ή επαγγελματίες) λόγω υπέρχρησης του τένοντα. Ο αχίλλειος τένοντας είναι ο μεγαλύτερος και ο πιο ισχυρός που υπάρχει στο σώμα μας και συνδέει τους μύες της γάμπας με το οπίσθιο μέρος της φτέρνας. Παρά την ισχύ του είναι ευάλωτος σε τραυματισμούς καθώς αιματώνεται από τους ιστούς που υπάρχουν γύρω του και όχι από δικό του μηχανισμό.

Οι αιτίες που προκαλούν τενοντοπάθεια αχιλλείου

Οι παράγοντες που είναι υπεύθυνοι για την εμφάνιση της τενοντοπάθειας αχιλλείου περιλαμβάνουν:

• Υπερβολική καταπόνηση του τένοντα
• Αύξηση στην ένταση της προπόνησης
• Λανθασμένη τεχνική
• Ακατάλληλος αθλητικά υποδήματα
• Βραχύς αχίλλειος τένοντας
• Σφιχτοί γαστροκνήμιοι μύες
• Κοιλοποδία
• Ψωριασική αρθρίτιδα
• Εξόστωση πτέρνας ή εξόστωση Haglund

Τα συμπτώματα που συνοδεύουν την τενοντοπάθεια αχιλλείου

Η τενοντοπάθεια αχιλλείου συνοδεύεται από συμπτώματα όπως:

• Πόνο στην περιοχή
• Δυσκολία στην κίνηση (πχ ανέβασμα σκάλας, τρέξιμο)
• Σφίξιμο στον τένοντα
• Κριγμό κατά την κίνηση
• Απώλεια δύναμης στον τένοντα
• Εξόγκωμα στον τένοντα ή πίσω από το οστό της πτέρνας
• Ευαισθησία στην περιοχή
• Ερυθρότητα
• Θερμότητα
• Οίδημα.

Διάγνωση και θεραπεία της τενοντοπάθειας αχιλλείου

Για τη διάγνωση της πάθησης είναι απαραίτητη η λήψη του ιατρικού ιστορικού και κλινική εξέταση. Ενδέχεται επίσης να ζητηθεί η λήψη ακτινογραφιών, υπερηχογραφήματος ή και μαγνητικής τομογραφίας για πλήρη απεικόνιση της κατάστασης της πάθησης.

Η θεραπεία της τενοντοπάθειας αχιλλείου τένοντα μπορεί να είναι τόσο συντηρητική όσο και χειρουργική. Η συντηρητική αντιμετώπιση περιλαμβάνει:

• Ξεκούραση και περιορισμό των δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα
• Διατατικές ασκήσεις
• Φαρμακευτική αγωγή
• Χρήση νάρθηκα ακινητοποίησης (τη νύχτα)
• Ορθωτικά υποπτέρνια
• Χρήση παπουτσιών με τακούνι 2-4 εκατοστών
• Παγοθεραπεία
• Απώλεια βάρους (για υπέρβαρους ασθενείς)
• Θεραπεία με Shockwave (κρουστικά κύματα)
• Εγχύσεις κορτιζόνης
• Εγχύσεις PRP.

Σε σοβαρές περιπτώσεις ή σε περιστατικά κατά τα οποία η συντηρητική αντιμετώπιση δεν έχει αποτέλεσμα ως λύση προτείνεται η χειρουργική επέμβαση. Η επέμβαση εξαρτάται από την αιτία που προκάλεσε την τενοντοπάθεια αλλά και τη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η πάθηση.

Η χρήση κατάλληλου αθλητικού εξοπλισμού, η σωστή ένταση της προπόνησης και η γνώση των ορίων του σώματος μπορούν να προλάβουν την εμφάνιση της πάθησης και των ενοχλητικών της συμπτωμάτων.

Η βλάβη SLAP ως πάθηση αναφέρεται στην αποκόλληση της ωμογλήνης από το ανώτερο τμήμα του επιχείλιου χόνδρου. Ο επιχείλιος χόνδρος βρίσκεται γύρω από την περίμετρο της ωμογλήνης στον ώμο και λειτουργεί για να προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα στον ώμο. Η πάθηση εμφανίζεται συχνότερα σε άτομα, εργαζόμενους και αθλητές, που λόγω φύσης εργασίας ή δραστηριότητας ανυψώνουν συνεχώς το χέρι τους πάνω από το επίπεδο του ώμου, πχ τενίστες, ρίπτες, αθλητές της άρσης βαρών, οικοδόμοι, ηλεκτρολόγοι  κ.α).

Η βλάβη SLAP όπως υποδηλώνει το ακρωνύμιο Superior Labrum Anterior to Posterior, συμβαίνει μπροστά και πίσω από το σημείο που ξεκινά ο τένοντας της μακράς κεφαλής του δικεφάλου. Μπορεί να προκύψει λόγω της υπέρχρησης του χεριού με συνεχή κίνηση πάνω από το επίπεδο του ώμου, μπορεί όμως να συνυπάρχει και με άλλες παθήσεις όπως ρήξη τενοντίου πετάλου, αστάθεια ώμου ή εξάρθρημα ώμου.

Τα αίτια της βλάβης SLAP

Η βλάβη SLAP συνήθως προκύπτει εξαιτίας:

• Συνεχούς κίνησης του χεριού πάνω από το επίπεδο του ώμου
• Τραυματισμού, κυρίως όταν περιλαμβάνει πτώση στο έδαφος πάνω σε τεντωμένο χέρι
• Έλξης του κορμού χρησιμοποιώντας τα χέρια.

Τα συμπτώματα της βλάβης SLAP

Το πιο κοινό σύμπτωμα της βλάβης SLAP είναι ο βαθύς πόνος στον ώμο αλλά και ένας χαρακτηριστικός ήχος τύπου «κλικ» στη διάρκεια της κίνησης που και αυτός συνοδεύεται από πόνο. Οι πάσχοντες από βλάβη SLAP αισθάνονται επίσης πόνο κατά την άρση βαρών ειδικά όταν αυτή επιχειρείται πάνω από το επίπεδο του ώμου αλλά και πόνο όταν προσπαθούν να διατηρήσουν το χέρι τους σε συγκεκριμένη θέση. Η μειωμένη δύναμη του ώμου είναι επίσης ένα χαρακτηριστικό σύμπτωμα της βλάβης SLAP.

Η διάγνωση της βλάβης SLAP

Για να διαγνωστεί με ασφάλεια η πάθηση σημαντικό ρόλο παίζει τόσο η κλινική εξέταση ενώ ενδέχεται να ζητηθούν και ακτινογραφίες ή η λήψη μαγνητικής τομογραφίας. Η εξέταση που επιβεβαιώνει με απόλυτη ασφάλεια την πάθηση είναι η αρθροσκόπηση.

Οι τρόποι αντιμετώπισης της βλάβης SLAP

Η βλάβη SLAP μπορεί να υπάρχει μόνη της ή να συνυπάρχει με άλλες παθήσεις. Η θεραπεία της πάθησης μπορεί να περιλαμβάνει τόσο συντηρητικούς όσο και χειρουργικούς τρόπους. Οι συντηρητικοί τρόποι αντιμετώπισης αφορούν:

• Φαρμακευτική αγωγή
• Πρόγραμμα φυσικοθεραπείας
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης του ώμου

Σε περίπτωση αποτυχίας των συντηρητικών μεθόδων υπάρχει η λύση της χειρουργικής επέμβασης, συνήθως με τη μέθοδο της αρθροσκόπησης. Η αρθροσκόπηση προσφέρει πολλά πλεονεκτήματα στους ασθενείς όπως μικρότερες τομές, λιγότερο πόνο και ταχύτερη επάνοδο στις καθημερινές του δραστηριότητες.

Η επιλογή της καταλληλότερης μεθόδου αντιμετώπισης της βλάβης SLAP εξαρτάται από το επίπεδο των δραστηριοτήτων που επιθυμεί να έχει ο ασθενής. Σε ασθενείς χωρίς ιδιαίτερη αθλητική δραστηριότητα συνήθως προτιμώνται οι συντηρητικές μέθοδοι ενώ σε αθλητές και λοιπά άτομα με έντονη δραστηριότητα η καταλληλότερη προσέγγιση είναι η χειρουργική αντιμετώπιση.

Το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης αναφέρεται στη φλεγμονή των τενόντων του στροφικού πετάλου στην προσπάθεια ανύψωσης του χεριού πάνω από το επίπεδο του ώμου. Είναι επίσης γνωστό και ως σύνδρομο υπακρωμιακής προστριβής, ώμος του κολυμβητή ή ώμος του ρίπτη και προκύπτει από την υπέρχρηση του ώμου σε καθημερινή βάση εξαιτίας διαφόρων παραγόντων.

Τα αίτια που προκαλούν το Σύνδρομο Υπακρωμιακής Πρόσκρουσης

Το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης είναι ουσιαστικά ένα σύνδρομο υπέρχρησης. Οι κινήσεις που επαναλαμβάνονται διαρκώς λόγω της φύσης της εργασίας ή της δραστηριότητας (πχ κολύμβηση, βόλεϊ, τένις, μπέιζμπολ, οικοδόμοι, ηλεκτρολόγοι)  και περιλαμβάνουν ανύψωση και στροφή πάνω από το επίπεδο του ώμου, έχουν ως αποτέλεσμα να καταπονείται η άρθρωση και αυτό να οδηγεί στην εμφάνιση του συνδρόμου. Εκτός όμως από την υπέρχρηση της άρθρωση του ώμου το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης μπορεί να είναι αποτέλεσμα:

• Υπερβολικής κόπωσης
• Κακής τεχνικής
• Έντονης άσκησης, ειδικά όταν οι μύες δεν είναι γυμνασμένοι
• Προηγούμενων τραυματισμών στην περιοχή
• Κληρονομικότητας
• Οστεοαρθρίτιδας
• Σκολίωσης
• Κύφωσης
• Μυϊκών ανισορροπιών
• Ασβεστοποιού τενοντίτιδας
• Τενοντοπαθειών στροφικού πετάλου
• Ρήξεων του στροφικού πετάλου ή του επιχείλιου χόνδρου
• Αστάθειας της άρθρωσης
• Κακής στάσης σώματος

και πολλών ακόμα.

Τα συμπτώματα του Συνδρόμου Υπακρωμιακής Πρόσκρουσης

Το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης εμφανίζει σε μεγάλο βαθμό κοινά συμπτώματα στους πάσχοντες. Τα συμπτώματα του συνδρόμου περιλαμβάνουν:

• Πόνο στον ώμο, ο οποίος είναι είτε ήπιος είτε έντονος και σταθερός. Ο πόνος αυτός ενδέχεται να επιδεινώνεται τια βραδινές ώρες και να σηκώνει τον ασθενή από τον ύπνο του, ειδικά εάν κοιμάται πάνω στον ώμο που έχει το σύνδρομο
• Αδυναμία ή κόπωση του άνω άκρου
• Αίσθημα αστάθειας στον ώμο
• Περιορισμένο εύρος κίνησης του ώμου
• Δυσκολία στις καθημερινές δραστηριότητες.

Η διάγνωση και η αντιμετώπιση του Συνδρόμου Υπακρωμιακής Πρόσκρουσης

Για την ασφαλή διάγνωση του συνδρόμου είναι απαραίτητη η κλινική εξέταση κατά την οποία ο γιατρός έχει στη διάθεσή του πληθώρα διαγνωστικών test όπως το Neer test και το Hawkins test. Εάν κριθεί απαραίτητο μπορεί επίσης να ζητηθεί η λήψη ακτινογραφιών, υπερηχοχράφημα ή/και μαγνητική τομογραφία. Κατόπιν της διάγνωσης ο γιατρός θα προτείνει τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης.

Το σύνδρομο υπακρωμιακής πρόσκρουσης μπορεί να αντιμετωπιστεί με:

• Ξεκούραση και αποφυγή δραστηριοτήτων που επιδεινώνουν τα συμπτώματα
• Φαρμακευτική αγωγή με αντιφλεγμονώδη
• Παγοθεραπεία
• Φυσικοθεραπεία
• Ασκήσεις ενδυνάμωσης
• Βελτίωση της τεχνικής στο άθλημα ή στην εργασία
• Βελτίωση της στάσης σώματος
• Ενέσεις PRP
• Χειρουργική επέμβαση εάν αποτύχουν οι συντηρητικές μέθοδοι ή εάν υπάρχει βλάβη του επιχείλιου χόνδρου. Η μέθοδος που χρησιμοποιείται είναι η αρθροσκόπηση, η οποία προσφέρει εξαιρετικά αποτελέσματα, με μικρές τομές, λιγότερο πόνο και ταχύτερη αποκατάσταση στους ασθενείς.

Η σωστή τεχνική, η κατάλληλη προθέρμανση και αποθεραπεία, η μυϊκή ενδυνάμωση και η γνώση των ορίων του οργανισμού είναι παράγοντες που μπορούν να προλάβουν την εμφάνιση του συνδρόμου και τα επώδυνα συμπτώματά του.

Ο όρος τενοντίτιδα χρησιμοποιείται για να περιγράψει τη φλεγμονή που δημιουργείται στους τένοντες που υπάρχουν σε οποιοδήποτε σημείο του σώματος εξαιτίας διαφόρων παραγόντων. Συνήθως λαμβάνει τη μορφή οξέος πόνου και κυμαίνεται από έναν οξύ τραυματισμό έως και χρόνιο ερεθισμό του τένοντα. Η τενοντίτιδα δύναται να επηρεάσει όχι μόνο τον ίδιο τον τένοντα αλλά και το τμήμα που συνδέει τον τένοντα με τον μυ.

Πού εμφανίζεται

Η τενοντίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε όλο το σώμα, πιο συχνά εμφανίζεται στα άνω άκρα, τον ώμο, τον καρπό, το γόνατο και τον αχίλλειο τένοντα. Οι τενοντίτιδες που συναντώνται πιο συχνά είναι:

• Έσω επικονδυλίτιδα αγκώνα
• Τενοντίτιδα στροφικού πετάλου ώμου
• Τενοντοελυτρίτιδα DeQuervain
• Τενοντίτιδα δικεφάλου
• Τενοντίτιδα επιγονατίδας
• Τενοντίτιδα στον αχίλλειο τένοντα

Ο κάθε τύπος τενοντίτιδας προκαλείται από διαφορετικούς παράγοντες, εμφανίζει διαφορετικά συμπτώματα και χρίζει διαφορετικό τρόπο αντιμετώπισης.

Τα αίτια που προκαλούν τενοντίτιδα

Καθώς ο κάθε τύπος τενοντίτιδας είναι διαφορετικός, διαφορετικά είναι και τα αίτια που τον προκαλούν. Σε γενικότερο πλαίσιο η τενοντίτιδα μπορεί να είναι αποτέλεσμα:

• Επαναλαμβανόμενων κινήσεων. Ειδικά οι αθλητές που εξασκούν διαρκώς την ίδια κίνηση, εμφανίζουν συχνά τενοντίτιδα κάθε τύπου.
• Έντονης άσκησης.
• Ρευματοειδούς αρθρίτιδας, οστεοαρθρίτιδας και άλλων τύπων αρθρίτιδας.
• Ανατομικών αιτιών.
• Κακής στάσης σώματος ή βάδισης.
• Κακής κυκλοφορίας του αίματος.
• Πολύωρης χρήσης υπολογιστή
• Διαβήτη.
• Παχυσαρκίας.

Τα συμπτώματα που εμφανίζει η τενοντίτιδα

Το πιο κοινό σύμπτωμα της τενοντίτιδας είναι  ο οξύς  πόνος, ο οποίος μπορεί να διαρκέσει για αρκετό διάστημα. Ο πόνος εντοπίζεται κυρίως στο σημείο και στην περιοχή που βρίσκεται ο τένοντας που έχει τη φλεγμονή, είναι έντονος και εμποδίζει ή δυσκολεύει το άτομο στην εκτέλεση ακόμα και των πιο απλών κινήσεων και δραστηριοτήτων. Ο πόνος αυτός μπορεί να διαρκέσει για μερικές ημέρες μόνο μπορεί όμως να διαρκέσει και για κάποιες εβδομάδες. Στην αρχή της πάθησης πόνος εντοπίζεται κατά τη διάρκεια μιας αθλητικής δραστηριότητας, στην εκτέλεση μιας κίνησης,  όσο η πάθηση εξελίσσεται όμως ο πόνος μπορεί να επιδεινώνεται μέσα στην ημέρα, ακόμα και με την πιο απλή δραστηριότητα, όπως το γονάτισμα, το κάθισμα, το ανέβασμα σκάλας κ.α. Άλλα συμπτώματα της τενοντίτιδας είναι το πρήξιμο, το αίσθημα καύσου και η επιδείνωση του πόνου τη νύχτα.

Οι τρόποι αντιμετώπισης της τενοντίτιδας

Αφού η τενοντίτδα διαγνωστεί και επιβεβαιωθεί με ασφάλεια, ο γιατρός αποφασίζει για τον καταλληλότερο τρόπο αντιμετώπισης λαμβάνοντας υπ’ όψιν του διάφορους παράγοντες όπως  η σοβαρότητα του κάθε περιστατικού, η ηλικία του ασθενούς, το επίπεδο της δραστηριότητάς του κ.α. Συνήθως η τενοντίτιδα αντιμετωπίζεται με:

• Ξεκούραση και αποχή από δραστηριότητες που επιδεινώνουν τον πόνο για κάποιο χρονικό διάστημα.
• Χρήση νάρθηκα για μερική ακινητοποίηση του πάσχοντος σημείου και μείωση του πόνου.
• Παγοθεραπεία ή θεραπεία με χρήση ζεστού/ κρύου. Η εφαρμογή κρύου τις πρώτες 48 ώρες μπορεί να μειώσει το οίδημα ενώ μετά τις 48 ώρες η εφαρμογή ζεστού είναι πιο ενδεδειγμένη.
• Αντιφλεγμονώδη φαρμακευτική αγωγή.
• Ενέσεις με κορτικοστεροειδή. Σε σοβαρότερες περιπτώσεις τενοντίτιδας μπορεί να χορηγηθεί και ενέσιμη θεραπεία.
• Βιολογική θεραπεία με PRP.
• Φυσικοθεραπεία με εξατομικευμένο πρόγραμμα για τον κάθε ασθενή.
• Χειρουργική επέμβαση, σε σοβαρές περιπτώσεις.

Η εμφάνιση και η εξέλιξη της τενοντίτιδας μπορεί να προληφθεί με τακτά διαστήματα ξεκούρασης ειδικά μετά από διαστήματα έντονης δραστηριότητας, αλλά και με μείωση της έντασης ή διακοπή της δραστηριότητας αν ο ασθενής αντιληφθεί εγκαίρως την εμφάνιση τενοντίτιδας. Είναι καίριο ο ασθενής να επισκεφθεί τον ειδικό έγκαιρα ώστε να προλάβει ενδεχόμενη εξέλιξη της πάθησης και μετατροπής της σε χρόνια.